Jak dbać o układ oddechowy w zimowych miesiącach?
Jesień i zima to dla większości z nas okres, w którym jesteśmy bardziej podatni na infekcje górnych dróg oddechowych. Nasza dieta jest uboższa w witaminy i minerały, mniej się ruszamy, a odporność nie radzi sobie z ciągłymi atakami drobnoustrojów chorobotwórczych. Żeby zapobiegać rozwojowi infekcji, trzeba kompleksowo zatroszczyć się o zdrowie. Jak dbać o układ oddechowy w tym trudnym dla zdrowia okresie?
lek. Irena Wojtowicz
Układ oddechowy. Jak działa?
Prawidłowo działający układ oddechowy człowieka jest niezbędny dla skutecznej i efektywnej wymiany gazowej. To właśnie za jego pośrednictwem dostarczamy do najmniejszych komórek naszego ciała niezbędny do życia tlen. Również za jego pomocą usuwany jest dwutlenek węgla. Oprócz wymiany gazowej, układ oddechowy pełni także funkcję oczyszczania powietrza dostającego się do naszego organizmu. Dorosły człowiek średnio wykonuje około 12-15 oddechów w ciągu jednej minuty.
Centralnymi narządami układu oddechowego są płuca – prawe i lewe, które częściowo różnią się między sobą budową anatomiczną. Wszelkie nieprawidłowości ze strony układu oddechowego mogą mieć bezpośredni wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Układ oddechowy jest narażony na wiele schorzeń – często występujące zapalenia płuc, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), czy też choroby nowotworowe. W przypadku podejrzenia rozwoju procesu chorobowego w obrębie układu oddechowego może okazać się konieczne wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych – zaliczamy do nich radiogram klatki piersiowej (RTG), tomografię komputerową (TK), bronchoskopię, spirometrię, pojemność dyfuzyjną płuc dla tlenku węgla (DLCO) i inne. Leczeniem schorzeń układu oddechowego zajmuje się lekarz pulmonolog.
Jak dbać o układ oddechowy?
Jesień i zima to czas, kiedy układ oddechowy jest szczególnie narażony na zwiększone ryzyko występowania infekcji. Związane jest to między innymi z dłuższym przebywaniem w zamkniętych i słabo wentylowanych pomieszczeniach, często w dużych skupiskach ludzi – w takich warunkach patogeny chorobotwórcze rozprzestrzeniają się znacznie łatwiej. Oprócz tego dostępność pełnowartościowych warzyw i owoców w tym okresie jest zdecydowanie mniejsza niż w miesiącach letnich, co z kolei przekłada się na mniejsze dostarczanie witamin do naszego organizmu.
W okresie jesienno-zimowym warto także rozważyć suplementację witaminy D – jej stężenie może być niewystarczające ze względu na niewielką ilość słonecznych dni w ciągu roku. „Witamina słońca” wypływa między innymi na prawidłowe działanie układu odpornościowego. Wszelkie działania prewencyjne bardzo dobrze wpisują się słowa przysięgi Hipokratesa „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Jeśli pojawią się niepokojące dolegliwości ze strony układu oddechowego, należy od razu podjąć odpowiednie działania – dotyczy to nawet z początku niegroźnie wyglądających objawów jak kaszel czy chrypka. W przypadku mokrego kaszlu (to znaczy takiego, któremu towarzyszy odkrztuszanie wydzieliny), można rozważyć zastosowanie preparatu, który w swoim składzie zawiera karbocysteinę, czyli środek należący do grupy mukolityków. Jej zadaniem jest upłynnianie oraz zmniejszenie lepkości wydzieliny z dróg oddechowych, co z kolei ułatwia odkrztuszanie. Oczywiście przed zastosowaniem każdego preparatu należy upewnić się, czy nie ma przeciwwskazań do jego stosowania – informacje te można odnaleźć na ulotce dołączonej do opakowania.
Warto także odpowiednio zadbać o środowisko w którym przebywamy – konieczne jest regularne odkurzanie mieszkania czy też zmiana pościeli – przewlekłe narażenie na pył i kurz również zwiększa ryzyko chorób układu oddechowego.
Dlaczego warto ćwiczyć mięśnie oddechowe?
Oprócz wdrożenia wcześniej wspomnianych działań, warto także zadbać o odpowiednią kondycję fizyczną, która wpływa na wydolność układu oddechowego. Skuteczne są ćwiczenia oddechowe – bardzo ważne jest, aby wykonywać je w prawidłowy sposób – jeśli nie wiesz jak poprawnie należy ćwiczyć, warto skorzystać z pomocy trenera. Tego typu ćwiczenia uczą prawidłowego sposobu oddychania, zwiększają pojemność oddechową płuc, wzmacniają mięśnie oddechowe i poprawiają ruchomość klatki piersiowej. Podobnie sytuacja wygląda z ćwiczeniami aerobowymi, które także zwiększają wydolność naszego organizmu. Ponadto aktywność fizyczna poprawia działanie układu odpornościowego.
Pamiętajmy, że chociaż wszystkie wymienione działania mogą przynieść pozytywny efekt dla prawidłowej pracy układu oddechowego, to nasze starania nie będą skuteczne, jeśli do układu oddechowego będą dostawać się czynniki szkodliwe o dużym potencjale chorobotwórczym – tak jak ma to miejsce w przypadku palenia papierosów – konieczne należy zrezygnować z używek, które obciążają płuca i nie tylko.
Powiązane artykuły:
Poznaj objawy zapalenia oskrzeli >>
Mokry kaszel - jak unikać błędów w leczeniu? >>
